De horizontalen

"Ik snap niet dat er van de Toverberg nog nooit een film gemaakt is. Het boek is zo rijk aan beelden, figuren en ideeën...", dacht ik enkele dagen geleden. Vandaag hoor ik dat de Toverberg regelmatig draait in de enige bioscoop die het dorp rijk is.

In hoofdstuk drie maakt Hans kennis met het internationale gezelschap van bonte 'horizontalen' die in het sanatorium Berghof wonen, sommige zelfs permanent. 

➡De Italiaanse literator en humanist Settembrini. Een elegante donkere heer, met een fraai opgedraaide zwarte snor en in een hardgeel geruite pantalon.
➡De Mexicaanse Tous-les-Deux (als je haar aanspreekt zegt ze alleen maar "tous les deux", meer kan ze niet zeggen en er is niemand die Spaans verstaat).
➡Mevrouw Stöhr, met vettig asblond haar; ze zegt steeds lijzig "ik voel me zo slap" en ze stelt zich aan op onbeschaafde wijze. Ook heeft ze smalle en lange hazetanden.
➡Een lelijke Engelse juffrouw met dorre, ijzige vingers, Miss Robinson.
➡De benige kamerheer Behrens met vooruitgestoken nek, grote bloeddoorlopen en uitpuilende ogen, die baden in tranen. Een omhoog gebogen neus en een scheef snorretje.
➡De dikke mevrouw Salomon uit Brussel, die elke weekdag gedecolleteerd aan tafel komt.
➡De nonchalante, onopgevoede Madame Chauchat, met haar spleetogen en brede jukbeenderen.

Zulke excentrieke figuren lopen hier niet rond in het ziekenhuis. En ook de leerlingen op de school zijn ogenschijnlijk gewone kinderen. Weliswaar komen ze op tijgerpoten naar school, omdat hun eigen kamer om de hoek is of in sportkleding, omdat ze het uur erna fitnessen. Ook hebben ze allemaal een puf apparaatje bij zich, en worden ze regelmatig weggeroepen voor een longfunctie onderzoek of een extra bezoek aan de dokter. Soms zijn ze vergeten medicijnen in te nemen, of gaan ze eerder weg om thee te zetten voor in de pauze, of voor een gesprek met de psycholoog.

Ook hier wordt gelachen en gehuild, net als op een gewone school. Ook hier heb je luie en fanatieke kinderen, grapjassen en serieuze studenten.

Gisteren heb ik de psychologische rapporten gelezen van de kinderen van het eczeem project van de Universiteit Utrecht, in het kader van de WKZ-Davos studie voor kinderen met ernstig constitutioneel eczeem, astma of voedselallergie. Er zit veel sociale problematiek bij deze aandoeningen. En het is erfelijk. Externe factoren kunnen eczeem en astma doen verslechteren, zoals roken, huisdieren, huisstof mijt, bepaalde voedingsstoffen, fijnstof.

Wat de kinderen hier vooral moeten leren is hoe ze beter om kunnen gaan met hun ziekte, beter kunnen anticiperen op een aanval, zichzelf beter kunnen insmeren, of beter aanvoelen hoeveel slaap en ontspanning ze nodig hebben. Ook het accepteren van hun aandoening en het omgaan met schaamte is onderdeel van het behandeltraject.

Het is jammer dat de NAD kliniek in Nederland niet zo bekend is en dat er niet meer kinderen de kans krijgen hier te 'resetten'. Het lijkt me ook voor hun ouders goed om zich een tijdje te richten op de andere kinderen in het gezin en wat meer afstand te nemen.

Terwijl ik dit typ zit ik even in de schaduw van een hotel met internet. Buiten op het zonnige terras is het zomer. "De kwestie is", zegt Joachim tegen Hans, "dat de seizoenen hier niet zo strict van elkaar verschillen, ze lopen als het ware in elkaar over, en houden zich niet aan de kalender".

Dit jaar is nu al een jaar vol verrassende gewaarwordingen.